bulimi

Trenger du noen å snakke med? Mental Helse Hjelpetelefonen Telefon: 116 123 (hele døgnet) Chat: Sidetmedord.no Rådgivning for spiseforstyrrelser Chat: nettros.no/chat/ Spiseforstyrrelsesforeningen Telefon: 229 400 10
.
Lisens: CC BY SA 3.0

Bulimi er ein type spiseforstyrring. Det typiske for bulimi er at den som er sjuk, først et veldig mykje mat, og så kvittar seg med maten igjen.

Bulimi er vanlegast hos jenter mellom 17 og 25 år. Dei fleste med bulimi er ikkje spesielt tjukke eller tynne. Mange som har bulimi trur at dei er tjukkare enn dei er, og føler at dei har mista kontrollen. Ein del jenter med bulimi har vore tynnare tidlegare i livet.

Overeting og kontroll

For mange startar bulimi med at dei ønskjer å ha kontroll over kva dei et. Dei set strenge reglar for kva dei kan ete og kor mykje. Så mistar dei kontrollen og et veldig mykje på kort tid. Då et dei meir enn kroppen treng, og held fram med å ete etter at dei er mette. Dette blir kalla overeting. Etter å ha overete, er det vanleg å kjenne skuld og skam eller bli deprimert.

Menneske med bulimi overet oftast i smug. Nokon overet fleire gonger om dagen. Andre overet i periodar.

For å unngå å gå opp i vekt, vil dei som har bulimi kvitte seg med maten igjen. Det kan dei gjere på fleire måtar, for eksempel:

  • å kaste opp
  • å ta medisinar som gjer at ein må på do (avføringsmiddel)
  • å trene altfor hardt

For å gå ned i vekt, er det mange som har periodar der dei ikkje et i det heile. Så byrjar dei å overete.

Årsaker

Det er vanskeleg å finne éi årsak til at nokon får bulimi. Nokre grunnar kan vere:

  • vanskelege kjensler
  • kjensle av mangel på kontroll over livet
  • kroppen endrar seg
  • kjensle av press frå samfunnet om å vere tynn
  • mobbing, overgrep eller sorg
  • angst, depresjon eller skam
  • dei har hatt anoreksi tidlegare

Teikn på bulimi

Det er ikkje alltid det går an å merke at nokon har ei spiseforstyrring. Nokre teikn er likevel ganske vanlege:

  • Dei et lite eller ingenting saman med andre.
  • Dei går på veldig strenge diettar.
  • Jenter snakkar oftast om å bli tynne, sjølv når dei er tynne.
  • Gutar snakkar mest om å byggje musklar.
  • Dei bruker mykje tid på å planleggje mat.
  • Dei trenar unormalt mykje.
  • Dei kastar opp maten etter at dei har ete.
  • Dei har periodar der dei ikkje et.

Skader på kroppen

Bulimi er ein psykisk sjukdom, men ein kan òg få skadar på kroppen:

  • halsbrann
  • sprekkar i matrøyret
  • skader på tennene etter å ha kasta opp mykje
  • krampar i musklane
  • hjartebank

Behandling

Ein kan bli frisk frå bulimi, òg om ein har vore sjuk lenge. Den vanlegaste behandlinga er å snakke med ein psykolog eller psykiater. Ein kan òg få behandling på sjukehus eller i gruppe.

Les meir i Vesle norske leksikon

Faktasjekk av

Jan Ivar Røssberg
Professor i psykiatri, Universitetet i Oslo